Laat ik eens een poging doen om bovenstaande duidelijk uit te leggen. Iedereen hoort ergens bij. Denk aan een familie, een buurt, een groep, het werk etc. Elke groep waartoe je behoort is “een systeem”. Alle personen en gebeurtenissen binnen een systeem zijn met elkaar verbonden en hebben hun effect in het verleden, heden en toekomst. Elk systeem kent “wetmatigheden” , de zogenaamde systemische principes.Zo is er een bepaalde ordening in systemen, ieder heeft een eigen plek en er hoort een balans te zijn tussen geven en nemen.
Veel van deze systemische principes zijn benoemd door de Duitse psychotherapeut Bert Hellinger, die zijn werk ook weer voortborduurde op de ervaringen en inzichten van anderen. De wetmatigheden gaan over processen binnen een systeem, waar je vaak niet van bewust bent. Neem jij je eigen plek wel in? Denk aan de leidinggevende die geen leiding neemt, maar afwachtend is en anderen de besluiten laat nemen? Of heb jij de plek ingenomen van je vader en sta jij naast je moeder op 10 jarige leeftijd, omdat je vader overleden is? Of pak jij de taken op je die helemaal niet bij jouw leeftijd horen? Of cijfer jij jezelf altijd compleet weg?
Opstellingen vinden zijn oorsprong in de systemische principes. Het is een manier om wetmatigheden te onderzoeken in een systeem en de daaruit voortvloeiende dynamieken zichtbaar te maken. Zo zijn familieopstellingen ontstaan. Door jouw probleem centraal te stellen m.b.t. bijvoorbeeld je familie kun je letterlijk je familieleden en jezelf ‘opstellen’ in een ruimte. Hen neerzetten in de ruimte. Het is niet nodig om daadwerkelijk je eigen familieleden op te stellen. Dit kunnen mensen zijn die jij vraagt om een bepaald familielid te representeren. Een soort van ‘stand-in’. Zij resoneren op het familielid waar zij voor staan en weten, voelen en geven je informatie over deze persoon.
Patronen en bijbehorende dynamieken worden snel zichtbaar. Door een opstelling dienen zich ook oplossingsrichtingen aan. Je krijgt een andere kijk op een situatie, de informatie verschaft je helderheid en geeft inzicht maar ook uitzicht op hoe je zou kunnen handelen om verder te ontwikkelen.
De methode van de Opstellingen wordt ook voor organisaties gebruikt, wanneer bijvoorbeeld een team niet lekker functioneert of een fusie de verschillende belangen overhoop gooit en je er samen niet uitkomt. Een Opstelling legt de onderliggende processen redelijk snel bloot en is bijzonder effectief voor organisaties.
De familieopstellingen zijn doorontwikkeld door mensen als dr. Franz Ruppert. Hij borduurt voort op de “oude manier van opstellen” en heeft een nieuwe methode ontwikkelt die hij Identiteitgeoriënteerde psychotraumatheorie en – therapie (IoPT 2016) heeft genoemd. Hij werkt veel rondom trauma’s en is een expert op dit gebied.
Margriet Wentink (Interakt Tiel) heeft door het werken met de methode van Dr. Franz Ruppert haar eigen vorm ontwikkeld en noemt haar methode: de interactieve zelfresonantie. Beide methoden gaan ervan uit dat elk verlangen, elke poging tot zelfreflectie of elke inzichtvraag die iemand heeft, wordt geformuleerd in de vorm van een enkele zin. Het gebruik van losse woorden gebeurt ook. Het gaat om woorden die je wil onderzoeken. Woorden die belangrijk zijn voor jou leven. Woorden die voor jou vragen oproepen. Vragen waar je graag helderheid over wilt hebben. Voor deze vorm van opstellingen heb je niet per se representanten nodig. Deze opstellingen kun je de vragensteller zelf laten doen m.b.v. materialen. Als begeleider heb je weet van de achterliggende theorie en kun je de ‘vragensteller’ bevragen of jezelf bijvoorbeeld als representant van een bepaald woord te laten neerzetten.
Het klinkt misschien wat vaag allemaal, daar ben ik me van bewust. Ik vind het altijd weer lastig om zo’n mooie effectieve maar ook ongrijpbare methode uit te leggen en te verklaren waarom er zoveel informatie naar boven komt. Waarom je zo snel bij onderliggende dynamieken kunt komen. De onderstroom ook wel genoemd. Ik werk graag met opstellingen in mijn praktijk. Mijn cliënten zijn aanvankelijk soms wat sceptisch, maar wanneer zij zich er dan toch voor openstellen, zijn ze vervolgens diep onder de indruk wat er in korte tijd allemaal aan informatie tevoorschijn komt.
Heb je zelf vragen? Wil je zelf ook eens je vragen of problemen onderzoeken met deze methode? Zou je ook meer zelfinzicht willen hebben? Meer begrip voor jezelf en begrijpen waarom je doet zoals je doet? Ben je geïnteresseerd wat opstellingen voor jou zouden kunnen betekenen? Meld je aan voor een kennismakinggesprek. Dit gesprek is geheel kosteloos
