Pastor Kerry Shook zag – naast een diepe rouw- dat de mensen veranderden. Ze vertelden hun dierbaren hoe ze zich echt voelden. Ze vroegen mensen die ze gekwetst hadden om vergeving en andersom. Ze maakten zichzelf minder belangrijk en waren meer betrokken bij de mensen om hen heen. Ze deden wat er toe deed. Ze hielden zich alleen nog bezig met de zaken die ertoe deden voor hen, die van betekenis waren voor henzelf en voor hun dierbaren.
Ook mensen die ik spreek nadat zij een ingrijpend verlies hebben meegemaakt geven aan dat ze zich niet langer druk maken om ‘banale, onbelangrijke zaken’. Alsof het leven wordt ‘herijkt’. Veel mensen kampen met zin- en betekenisvragen na het ervaren van een ingrijpend verlies.
Tijd maken voor de dingen die het leven betekenis geven is belangrijk
De Canadese psycholoog Wong zegt zelfs: ‘Zingeving is het antwoord op de toenemende behoefte aan psychische hulp in onze maatschappij. Niet nog meer diagnoses, nog meer pillen en nog meer psychiaters, maar het op gang brengen van de menselijke vaardigheid om betekenis te geven aan het leven.
Viktor Frankl schreef een boek: De zin van bestaan, nadat hij als overlevende uit het concentratiekamp kwam. Hij vertelt dat het schrijven van dit boek hem geholpen heeft om de verschrikkingen te verdragen. Wetende dat hij met zijn ideeën van betekenis zou zijn voor de mensheid . Hij zegt: Het zoeken naar zin en betekenis is onze grootste motivatie in het leven. Wij mensen hebben van nature een wil-tot-betekenis. Vinden we die, dan kunnen we vrijwel alle levensomstandigheden verdragen.
Zelfkennis en daarna het bepalen van de waarden en een doel in het leven
Hoe kunnen we betekenis vinden in ons leven. Daarvoor moeten we onszelf goed kennen. Hoe zou je je ‘echte zelf’ omschrijven? Hoe belangrijk is vriendschap voor je? Of rechtvaardigheid? Of religie? in hoeverre is je leven daarop ingericht? Bijvoorbeeld: Voor wie hulpvaardigheid een belangrijke waarde is, voelt het leven betekenisvoller naarmate er meer ruimte voor hulpvaardigheid is ingericht.
Er moet wel opgemerkt worden dat de dingen die je doet om het leven zin te geven, niet altijd perse dingen zijn die je ook enorm gelukkig maken. En andersom.
Krijgen waar je behoefte aan hebt, blijkt een herkenbare bron van geluk, maar is niet per se van betekenis. Mensen voelen zich gelukkiger naarmate het leven gemakkelijker aanvoelt, ze gezond zijn en genoeg geld hebben om te kopen wat ze willen. Maar voor een gevoel van zinvolheid zijn die zaken helemaal niet nodig ontdekte psycholoog Roy Baumeister in een onderzoek toen hij 400 mensen interviewde. Zelfs onder de meest uitdagende omstandigheden – arm, ziek, onveilig – konden de geïnterviewden een rijk gevoel van betekenisvolheid in hun leven ervaren.
Zinvolheid lijkt duurzamer dan geluk
Veel mensen hebben er behoefte aan om hun leven een andere kant op te sturen. In mijn praktijk kom ik dit dagelijks tegen. Als je ingrijpende verliezen hebt meegemaakt, ga je anders naar het leven kijken en naar de tijd die je nog te gaan hebt. Die wil je het liefst zinvol in gaan vullen. onbeduidende zaken worden geschrapt. Zelfs vriendschappen worden opnieuw ‘gewogen’.
Viktor Frankl zei: Wat ons ook overkomt, er blijft altijd iets over, namelijk de vrijheid om te kiezen hoe we ons willen verhouden tot dat wat ons overkomt, wat ons aangedaan of wat we over onszelf hebben afgeroepen.
Maar dat betekent dat je verantwoordelijkheid moet nemen voor de keuzes in je leven. En dat is voor veel mensen niet zo gemakkelijk. Dit kan angst opleveren. Om dat te ontwijken, te ontlopen, hoor je dan wel eens zeggen; ”Ooit ga ik “……..
Maar stel je voor dat ‘ooit’ nu is?
Shook en zijn collega’s gingen een experiment aan en begonnen ‘Aan de laatste 30 dagen van hun leven’. Ze vroegen zich telkens af; wat zou ik doen als dit mijn laatste dagen zouden zijn? Na die 30 dagen waren ze stuk voor stuk veranderd. ‘We hadden allemaal weer een helder doel in ons leven en een hernieuwde passie voor de dingen die ertoe doen.’
Hoe kun je een stukje zelfkennis ontwikkelen en weer in contact komen met de waarden die belangrijk voor je zijn. Hoe kun je ervoor zorgen dat deze waarden weer meer in je leven terugkomen, zodat jij zin en betekenis voelt bij de dingen die je doet.
Op Instagram heb ik een stukje geschreven over het schrijven van je Mission Statement. Kijk bij ‘Gewoonte 2 – Begin met het eind in gedachten’ .
